مبانی فقهی ارتداد با رویکرد آزاد اندیشی

Authors

محمد صادق جمشیدی راد

حیدر امانی فر

abstract

حکم ارتداد، یکی از فروعات مسلّم فقهی اسلام می باشد که بر اساس آن، فرد مرتد، محکوم به مجازات باشد. علاوه بر منتقدین، بسیاری از مدافعین نیز بر این باورند که حکم مذکور، بر خلاف یکی از بدیهی ترین حقوق اولیه انسان، یعنی آزادی عقیده و بیان می باشد. در این راستا، کتب و مقالات بسیاری توسط اندیشمندان به رشته تحریر درآمده است که به اعتقاد ما بر اساس همین باور به نقد و بررسی موضوع پرداخته و از حدّ جمع آوری آراء و مقایسه آنها با یکدیگر فراتر نمی روند تا این که پاسخی برای رفع این پارادوکس باشد. مقاله حاضر تلاش می کند تا ضمن بازخوانی متون فقهی و تحلیل واژه های عقیده، کفر و ارتداد، میزان صحت و سقم این ادّعا را روشن نماید. از بررسی های به عمل آمده در متون فقهی و مبانی کلامی آزاد اندیشی در اسلام و با در نظر گرفتن معنای صحیح عقیده، کفر و ارتداد چنین استنباط می شود که پارادوکسی وجود ندارد؛ زیرا آیات و روایات، مرتدّ را از آن جهت مرتدّ می دانند که وی ماهیتاً کافر، و آن هم از نوع محارب است؛ و کافر از نظر اسلام، تعریف خاص خود را داشته، و در حوزه عقلانیت و عقیده جای نمی گیرد تا این که مجازات وی، مخلّ آزادی عقیده با

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارتداد از دیدگاه مکاتب فقهی

نویسنده: موسوی رکنی،سید علی اصغر؛   

full text

مبانی و اصول آزاد اندیشی از منظر اسلام با تأکید بر اندیشه‌های علامه طباطبایی

هدف: دین اسلام با رویکرد کمال‌جویی انسانی، آزادی و استفادۀ صحیح از اختیار انسانی را از مهم‌ترین ابزارهای رسیدن به این هدف می‌داند. به علاوه، دست یافتن به اندیشه‌های صحیح و قابل اعتماد نیز از مهم‌ترین دغدغه‌های انسان به شمار می‌آید. علامه طباطبایی در زمینۀ مبانی نظری دین مقدس اسلام در زمینۀ آزاد اندیشی با استفاده از روش تفسیری قرآ...

full text

آزاد اندیشی در ابوسعید و سهراب سپهری

برخی از محققان بر این باورند که شعر سهراب سپهری دارای مبانی عرفان ایرانی – اسلامی است و برخی دیگر آن را متأثر از عرفان هندی – شرقی می دانند و برخی نیز شعر او را تهی از عرفان دانسته‌اند. ابوسعید ابوالخیر از عارفان بزرگ ایرانی از مکتب خراسان است؛ اندیشه‌های عرفانی این مکتب با اندیشه‌های عرفان شرقی نزدیکی فراوان دارد. ابوسعید و سهراب، هر دو نگاه آزادانه‌ای به شریعت دارند و از همین راستا مؤلفه‌هایی...

full text

جایگاه و مبانی آزاد اندیشی در کلام امام رضا(ع)

یکی از مباحث مهم اخلاق نظری-کاربردی که ایده¬های امروز جامعه مسلمانان را به چالش فراخوانده، مسئله آزادی و آزاد اندیشی است. هرچند این مسئله از دیرباز به شیوه¬های مختلف مورد توجّه بوده، امّا با پیدایش انقلاب صنعتی و پیشرفت نبوغ بشری به شیوه جدیدتری مورد پالایش قرار گرفته و با جلب افکار فرق و مکاتب مختلف، سبب طرح تئوری¬های گوناگون به جهت ارائه الگوی کاملی برای آزاداندیشی گردیده است. از این¬رو نگارنده...

شاخصه‌های کرسی آزاد اندیشی از منظر قرآن

هدف: هدف این پژوهش، تعیین ملاک‌ها و شاخصه‌های کرسی آزاد اندیشی بر اساس آیات قرآن بوده است. روش: برای پاسخ به این سؤال که آیا می‌توان مبانی‌ای را برای کرسی‌های آزاد اندیشی بر اساس قرآن یافت و آیا این کتاب عزیز می‌تواند ملاکهایی را در این رابطه ارائه دهد یا نه؛ نخست، تعریفی روشن از کرسی آزاداندیشی بیان شده تا هم بتوان تمایز آن را از کرسی مناظره فهمید و هم مصادیقی را از قرآن که نزدیک به شرایط ذکر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
مطالعات فقه و حقوق اسلامی

جلد ۷، شماره ۱۲، صفحات ۹۷-۱۲۲

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023